Polskie poznawanie świata

Amazonia

Zobacz także Borys Malkin - Odkrycia i dorobek naukowy

Amazonia

Dokumentacja terenowa – półprodukt koszyka, z archwium B. Malkina.

Tereny badawcze: geografia i historia terenów badawczych 

Większość czasu Borys Malkin poświęcił na badania Indian Amazonii, stąd też omówiony zostanie tylko ten rejon geograficzny

Amazonia 

Amazonia to olbrzymi region fizyczno-geograficzny w Ameryce Południowej, który swą nazwę wziął od największej rzeki Amazonki, stanowiącej główną oś regionu. Przyjmuje się, że jest to obszar dorzecza Amazonki o powierzchni 7,9 mln km2 obejmujący zarówno obszary nizinne, jak i wyżynne na terenie 9 państw: Boliwii, Brazylii, Ekwadoru, Gujany, Gujany Francuskiej, Kolumbii, Peru, Surinamu i Wenezueli. Dorzecze Amazonki z jej ponad tysiącem dopływów obejmuje Nizinę Amazonki, południową część Wyżyny Gujańskiej i północno-zachodnią część Wyżyny Brazylijskiej oraz stoki Andów do wys. 3000 m. W większości powierzchnię dorzecza pokrywa gęsty las równikowy (3/4 powierzchni Amazonii), a niewielkie obszary zajmują sawanny. Największy obszar dorzecza Amazonki, bo aż 5,9 mln km2 przypada na Brazylię. Amazonia to obszar klimatu równikowego ze średnią temperaturą roczną ponad 200 C oraz wysokimi opadami przez cały rok. Specyficzny klimat i roślinność decydują o odrębności regionu. W tej krainie złożonej z sieci ponad tysiąca rzek znajdziemy szeroką gamę ekosystemów charakterystycznych dla tropikalnych lasów deszczowych i terenów sawannowych. Szacuje się, że w dorzeczu może istnieć od 5 do 50 milionów gatunków roślin, ssaków, ptaków i owadów, a system rzeczny Amazonki stanowi 1/5 zasobów lądowych wód świata. 
Dorzecze Amazonki to również tereny zamieszkałe przez różnorodne grupy rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej. Źródła podają, że na początku XVI wieku, w czasach Kolumba i pierwszych „odkryć” rdzennych mieszkańców, w dorzeczu Amazonki żyło około 500 odrębnych grup Indian. Z biegiem lat, w miarę docierania do tych terenów cywilizacji białego człowieka, ich liczba zmniejszała się drastycznie i dziś jest około 200 plemion w tym regionie, zajmując w poszczególnych krajach tereny przeznaczone dla nich przez rządy tych państw, gdzie mogą praktykować swoją religię, kulturę i wierzenia. Większość z grup etnicznych uległo całkowitej akulturacji i wchłonięciu przez  ludność napływową, białą i czarną. Mimo utrudnionego dostępu do Amazonii,  docierająca tam już w XIX wieku „cywilizacja”, wywarła ogromny wpływ na jej mieszkańców.
Nigdy nazbyt liczni Indianie lasów tropikalnych, dodatkowo dziesiątkowani chorobami przywiezionymi przez „białych”, szybko ulegali akulturacji. Już w latach 60. XX wieku ich liczba była zatrważająco niska, a kultura materialna ulegała szybkim przekształceniom. Dzięki takim badaczom jak Borys Malkin, „odchodzący świat” Indian Amazonii został dobrze udokumentowany. Malkin mając świadomość szybko postępujących zmian starał się gromadzić obiekty kultury materialnej, jak również uchwycić i zatrzymać w kadrze różne momenty z życia danej grupy etnicznej czy całej społeczności; zarejestrować zmiany zachodzące w życiu i obyczajach poszczególnych plemion. Jego kolekcje etnograficzne, fotograficzne i filmowe można dziś znaleźć w kilkudziesięciu muzeach na świecie, a w Polsce – przede wszystkim w krakowskim Muzeum Etnograficznym.

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.