Polskie poznawanie świata

Okres późny

Zobacz także Starożytny Egipt - okres rzymski

Okres późny

Wraz z XXV dynastią rozpoczyna się kolejna epoka w dziejach Egiptu, zwana Okresem Późnym. Nubijska dynastii Kuszytów panowała na znacznym obszarze obejmującym Nubię i Egipt. Względny spokój w królestwie zakłóciła na przełomie VIII i VII wieku wojna z potężnym państwem asyryjskim.

 

Asyryjczykom pod wodzą Asurbanipala udało się nawet zdobyć zniszczyć Teby. Wyznaczony przez nich na namiestnika Egiptu Psametyk, stopniowo przejął władzę nad całym Egiptem uwalniając kraj spod dominacji Asyryjczyków, którzy w międzyczasie ulegli Babilonii. Kraj znów rozwijał się gospodarczo, nawiązał liczne kontakty handlowe z sąsiadami, rozbudował armię i flotę. Rozpoczęto budowę Kanału Suskiego. Powstała pierwsza w Egipcie kolonia grecka - Naukratis na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Jako oficjalne przyjęte zostało pismo demotyczne. Rozwijało się rzemiosło i metalurgia brązu. Kres temu położył najazd perski. W 525 roku p.n.e. Kambyzes pokonał egipską armię w bitwie pod Peluzjum, zdobył Memfis i włączył Egipt w skład państwa Achemenidów, dając początek XXVII dynastii. Z panowaniem Kambyzesa łączy się legenda o zaginięciu wysłanej przez niego, liczącej 50 tysięcy żołnierzy, armii do oazy Siwa. Wyprawa miała na celu ukarania rezydujących w tamtejszej wyroczni Amona kapłanów za niepomyślne dla Persów przepowiednie. Wielka armia perska nigdy do oazy nie dotarła. Zaginęła po drodze w piaskach pustyni… Egipcjanie tolerowali zwierzchnictwo perskie, jednak po klęsce Dariusza I w bitwie z Grekami pod Maratonem w 490 r. p.n.e., w Egipcie zaczął narastać opór przed Persami. Jednak liczne powstania i próby odzyskania niepodległości państwa nie przynosiły rezultatu aż do roku 404 p.n.e., kiedy to Amyrtajos z Sais uwolnił Deltę, a następnie resztę kraju spod władzy Persów. Kolejne kilkadziesiąt lat to znów okres wewnętrznej walki o władzę. Dopiero początek panowania XXX dynastii, założonej przez Nektanebo I pozwoliło na odzyskanie w kraju stabilizacji i warunków do rozwoju. Renesans, jaki miał miejsce za panowania XXX dynastii przejawiał się w rozwoju gospodarki, armii, a przede wszystkim działalnością budowlaną i artystyczną nawiązującą do najlepszych tradycji poprzedników. Mimo dość silnej pozycji i sprawnym rządom nie udało się odeprzeć kolejnego najazdu Persów. W 343 r. p.n.e. Artakserkses III najechał Egipt dając początek tzw. XXXI dynastii, okresowi znanemu też jako Drugie Panowanie Perskie, kończącemu w Egipcie Epokę Późną.


Architektura i sztuka

Przykłady rozległej działalności budowlanej są naos Nektanebo I na wyspie File oraz Naos Nektanebo II w Edfu, odnowiona aleja sfinksów łącząca Luksor z Karnakiem. Nawet władcy perscy mieli swój wkład w odnowienie licznych świątyń. W czasach Okresu Późnego przed główną świątynią zaczęto wznosić tzw. mammisi, budowle, symbolizujące dom narodzin boskiego dziecka.

W rzeźbie tego okresu dominuje styl archaizujący, nawiązujący do dzieł z okresu Stergo i Średniego Państwa.

Zachowały się również liczne papirusy pokryte nowym rodzajem pisma – pismem demotycznym.

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.