Grecy - pozycja wyznaczana na podstawie położenia słońca
Rozwijający się handel grecki i wzrastająca potrzeba przewozu towarów na coraz dalsze odległości doprowadziły do oderwania się żeglugi od linii brzegowej i zarzucenia nawigacji teresterycznej.
Grecy należeli do najstarszych żeglarzy na Morzu Egejskim i już w II tysiącleciu doskonale radzili sobie w rejsach przybrzeżnych, a także na pełnym morzu. Żegluga w sztormie, przy niesprzyjającym wietrze i prądach nie stanowiła dla nich większej trudności. W największych greckich dziełach Iliadzie i Odysei można znaleźć opisy nawigacji według wskazań gwiazd i słońca.
Żegluga „poza horyzont” w ciągu dnia była możliwa dzięki obserwacji tarczy słonecznej, zakreślającej po niebie szeroki łuk. Punkty jej wschodu i zachodu nad horyzontem umożliwiały określenie kierunku żeglugi - wyznaczając dwie przeciwstawne strony - wspomniany wschód - zachód. Trzecim - istotnym dla żeglugi był kierunek wyznaczany na podstawie obserwacji zachowania słońca i jego wędrówki po nieboskłonie. Dzięki obserwacji ustalano zenit słońca czyli najwyższe położenie tarczy słonecznej nad widnokręgiem. Niestety ustalanie pozycji na podstawie położenia słońca miało swoje wady.
Do najważniejszej należało ciągła zmiana położenia słońca w zenicie w zależności od pory roku, co prowadziło do zwiększenia lub zmniejszenia kąta obserwacji gwiazdy. To czyniło dokładność pomiaru pozycji znajdowania się statku na morzu nieprecyzyjnym. Próby usunięcia błędów w pomiarach doprowadziły do wynalezienia licznych przyrządów nawigacyjnych, z których najważniejszym było astrolabium. Wynalezione zostało w III w p.n.e. przez Apoloniusza z Pergi. Astrolabium było bardzo pomocnym i użytecznym przyrządem wykorzystywanym przez dwadzieścia wieków do ustalenia pozycji na morzu. Składało się z tarczy wykonanej z mosiądzu z podziałką, gdzie wyryte były wysokości ciał niebieskich nad horyzontem, linie azymutu (azymut kąt zawarty między kierunkiem północ i kierunkiem na obserwowany obiekt, ciało niebieskie lub przedmiot znajdujący się na powierzchni ziemi, azymut określa się od 00 do 3600 licząc w kierunku ruchu wskazówek) i koła godzinne, przez środek tarczy przechodziła linia oznaczająca biegun północny, ruchoma wskazówka zamocowana na środku i zaopatrzona na obu końcach w przeziernik.
Po ustawieniu tarczy w pozycji pionowej i wycelowaniu wskazówki na słońce lub inne ciało niebieskie, odczytywano na tarczy kąt na podziałce w jej górnej ćwiartce. Powstawanie kolejnych przyrządów nawigacyjnych umożliwiło żeglugę bezpieczniejszą i pewniejszą co do kierunku i miejsca w jakim znajduje się statek. Pojawiło się zapotrzebowanie na wiedzę o krainach nowo odkrytych, portach warunkach geograficznych i brzegowych jakie się tam znajdują. Odpowiedzią na zapotrzebowanie na opracowania morskich charakterystyk brzegowych były perillusy, czyli opisy wybrzeży morskich, portów, warunków geograficznych i odległości między nimi. Najstarszym zachowanym periplusem jest „Opłynięcie Europy, Azji i Libii” greckiego pisarza Skylaksa z Karyandy.
Kolejnym niezwykle ważnym wynalazkiem były locje i mapy wynalezione przez Hiparcha i Talesa z Miletu. Locja będąca rozwinięciem periplusów sporządzana była w formie książki, opisywała każdy widoczny skrawek wybrzeża, podawane były odległości między portami i wysokości najbardziej charakterystycznych budowli i krain geograficznych. Porównując dane z locji z rzeczywistym wyglądem mijanego wybrzeża można było mieć pewność miejsca, gdzie się znalazł żeglarz. Mapa wymyślona przez Hiparcha pokazywała rzuty czyli sposoby, jak można przedstawić powierzchnię ziemi na płaskiej kartce z zachowaniem odpowiedniego pomniejszenia, przy zachowaniu wiernego odtworzenia w skali wybrzeża i lądu.
