Polskie poznawanie świata

8.14 MARIONETKA wayang golek

8.14 MARIONETKA wayang golek

nazwa: Bagong

typ: Punakawan

pochodzenie: Cirebon, Bandung lub okolice, Jawa Zachodnia, państwo - Republika Indonezji

datacja: II poł. XIX w (przed 1896 r.)

wymiary: wysokość całkowita 67 cm

surowiec: drewno, tkanina

Tułów i głowa marionetki rzeźbione w drewnie, polichromowana, twarz i ciało różowe. Twarz oszpecona „wysypką”, z tyłu przy karku widoczne guzy. Ręce ruchome, zginające się w stawach łokciowych, z doczepionymi  do dłoni patyczkami do animacji. Spódnica batikowa.

Przedstawienia teatrów lalkowych do dziś cieszą się dużą popularnością wśród Jawajczyków, a także licznie odwiedzających wyspę turystów. Ważną funkcję w przedstawieniach spełniają punakawan – błaznowaci służący i doradcy, którzy występują tylko w indonezyjskiej wersji Mahabharaty i Ramajany. Pojawiają się oni pomiędzy północą a trzecią nad ranem, w przerwach między głównymi opowieściami. W komediowy sposób komentują aktualne sprawy społeczno-polityczne, dzięki którym widzowie mogą dowiedzieć się czegoś nowego, zarówno związanego z problematyką lokalną, jak i krajową. Postaci te z łatwością poruszają się zarówno w świecie bogów, królewskich rodów, jak i pośród zwykłych ludzi. Są dobrymi i mądrymi doradcami. Nazwa punakawan wywodzi się od słów „pono” – jasna wizja, przebiegłość i „kawan” – towarzystwo. Do głównych błaznowatych należą trzej bracia Bagong, Patruk oraz Gareng. Charakterystyczny wystający ząb wskazuje na Bagonga, syna Semara. Ma różową twarz w czarne kółeczka oraz duże oczy. Znany jest szczególnie z możliwości naśladowania i przedrzeźniania innych. 

Eksponat został pozyskany w terenie przez Mariana Raciborskiego w czasie jego pobytu na Jawie pod koniec XIX w.

Eksponat wypożyczony z Muzeum Etnograficznego w Krakowie (21 502/MEK).

 

Źródła:

Dokumentacja Muzeum Etnograficznego w Krakowie opracowana przez Eleonorę Tenerowicz.

Tenerowicz Eleonora, Marionetki teatru wayang golek w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Krakowie, w: Renata Lesner-Szwarc (red.), Odcienie Indonezji, Oficyna Wydawnicza Kucharski, Toruń 2014.

 

Opracowali: Anita Czerner-Lebedew, Lucjan Buchalik.

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.