Polskie poznawanie świata

Pasja kolekcjonerksa

Zobacz także Obiekty z kolekcji Malkina - Pióropusz czarownika

Pasja kolekcjonerksa

Borys Malkin szybko jednak (po niespełna dwu latach) świadomie rezygnuje z kariery naukowej, którą uważa za nudną, na rzecz realizacji swojej kolekcjonerskiej i podróżniczej pasji.


Zdecydowałem, że wykładanie w szkołach, uniwersytetach to dla mnie na nic. Wolę zająć się jak dotąd podróżami na własną rękę i fotografią etnograficzną. I życie tego rodzaju bardziej mi odpowiada – pisze w liście z Red Bluff w Kalifornii do Heleny Przestalskiej, późniejszej żony (zbiory archiwalne  MEK). Nie zrażała go świadomość trudów, które będzie musiał przedsięwziąć, by zdobyć fundusze na podróże badawcze, gromadzenie kolekcji, a także na utrzymanie. Mimo dojrzałego już wieku, studia ukończył przecież dość późno, bo dopiero w wieku 40 lat, porzuca pracę w zaciszu gabinetu. „Do diabła z powagą, prestiżem i podobnymi głupstwami. Forsy będzie diablo mało, ale za to mogę robić, co mi się żywnie podoba. Jestem zupełnie wolny od nudnej pracy, rozporządzam własnymi podróżami i czasem, jak mi się podoba. A fotografia nie tylko mnie interesuje, ale w dodatku umożliwi mi spore poboczne zarobki i ułatwi podróże – podkreśla swoją decyzje w innym liście.

Przez cały długi okres badań, trwający od 1957 – 1994 roku, Malkin działał przede wszystkim samodzielnie, współpracując z muzeami, uczelniami i innymi placówkami naukowymi na całym świecie. Na ich zamówienie pozyskiwał w terenie i gromadził kolekcje entomologiczne, herpetologiczne, etnograficzne, a także archeologiczne. W tym okresie przebadał ponad 40 grup etnicznych zamieszkujących tereny Brazylii, Kolumbii, Surinamu, Ekwadoru, Peru, Boliwii, Paragwaju, Panamy, Chile i Argentyny. Najwięcej czasu poświęcił Indianom lasów tropikalnych, choć prowadził badania także wśród innych społeczności indiańskich. Jednak najbardziej wszechstronne i intensywne badania terenowe przeprowadzał wśród mieszkańców amazońskich lasów tropikalnych, wielokrotnie odwiedzając różne grupy etniczne w różnych porach roku, dokumentując ich życie i pozyskując zbiory. Jego zbiory są imponujące. W ciągu swoich wieloletnich badań i pracy w terenie Malkin zebrał prawie 17 tysięcy przedmiotów kultury materialnej Indian Ameryki Południowej i około 1 miliona okazów entomologicznych i herpetologicznych dla muzeów Europy i Ameryki (BM,) Największe jego kolekcje etnograficzne znajdują się w kanadyjskim Glenbow Museum w Calgary oraz w szwajcarskim Museum der Kulturen (dawne Museum für Völkerkunde) w Bazylei. Z polskich muzeów największe zbiory południowoamerykańskie z kolekcji Malkina (ponad 1000 obiektów) znajdują się w Muzeum Etnograficznym im. S. Udzieli w Krakowie. Najobszerniej reprezentowane są kultury Indian dżungli, ale wśród ofiarowanych kolekcji znajdują się również przedmioty archeologiczne takich kultur przedkolumbijskich jak Tumaco, La Tolita, Tairona czy Nariño. Muzeum otrzymało również bogaty zbiór archiwaliów: kilkadziesiąt tysięcy (ponad 40 tysięcy) negatywów fotografii i prawie 1000 przeźroczy, 22 dokumentalne filmy etnograficzne, a także bogaty zbiór listów-kronik pisanych do żony Heleny Przestalskiej – Malkin oraz innych archiwaliów. Filmy dokumentalne, które nakręcił w l. 1968-1971 na zlecenie Institut für den Wissenschaftlichen Film w Getyndze ilustrują procesy wytwórcze różnych rzemiosł, jak np. wyrób dmuchawki i zatruwanie strzałek (Kofan, Embera), wytwarzanie tapy (Tukuna); wyciskanie soku z  trzciny cukrowej (Noanama), połów ryb przy pomocy soku z korzenie barbasco (Shuara-Jivaro) i inne. 

W uznaniu zasług, jakie Borys Malkin wniósł do kultury i miasta Krakowa - Prezydent Miasta odznaczył go złotą odznaką „Za pracę społeczną dla Miasta Krakowa”, zaś Muzeum Etnograficzne w Krakowie zrealizowało o nim film dokumentalny, zatytułowany Xupera (czyt. Szupera), którego premiera odbyła się 10 grudnia 2009 roku. Borys Malkin zmarł 12.08.2009 w Warszawie, gdzie mieszkał z żoną od początku lat 80. XX wieku.

 

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.