Polskie poznawanie świata

Maska Cara Grande

Zobacz także Obiekty z kolekcji Malkina - Strój obrzędowy z tapy

Maska Cara Grande

(UPE) – WIELKA TWARZ
Pochodzenie: Brazylia, Mato Grosso, osady nad rz. Tapirape, gr. etn. Tapirape, l. 60. XX w.
Wykonanie: duża półkolista tarcza drewniana z wyciętymi otworami na oczy, oklejona barwnymi piórkami papug przy pomocy wosku; brzeg z listewek palmowych pokryty białą glinką; korona z piór ary hiacyntowej i czerwonej; oczy z masy perłowej; mocowania z bawełnianego sznurka; wys. c. 130 cm; podstawa: 130 cm; nr inw. 31916/MEK.
Maska  z kolekcji Borysa Malkina, ale pozyskana w drodze wymiany z Muzeum w Pocatello, USA, dla którego badacz pozyskał obiekt na pocz. lat 60. XX w.( w zbiorach Muzeum od 1967 roku).

 

Maska znana pod nazwą Cara Grande (Wielka Twarz) należy do Indian Tapirape z brazylijskiej Amazonii, gdzie zwana jest Upe.


Wielka półkolista maska drewniana z obrzeżami pomalowanymi biała glinką, od zewnątrz cała pokryta jest mozaiką z kolorowych piór Ary, przyklejonych do podłoża za pomocą wosku. Posiada symboliczną koronę z dużych niebieskich i czerwonych piór Ary, wyrażającą pióropusz ducha. Maska ma wycięte kwadratowe otwory symbolizujące oczy, podkreślone owalnymi z masy perłowej oraz usta w postaci kwadratowego otworu u dołu maski, z którego sterczą kościane zęby. Poniżej otworów na oczy znajdują się małe okrągłe dziurki, do których są wkładane ozdoby uszu (kiedy nie są noszone), w postaci kolistych kawałków masy perłowej w otoczce z piór niebiesko-żółto-zielonych przymocowanych do cienkich bambusowych rurek, z których zwisają długie skręcone sznurki bawełniane. U dołu maski przyczepiona bambusowa rurka, prawdopodobnie symbolizuje ozdobę dolnej wargi – tembetę.
Maska przedstawiała dawniej twarz zabitego wroga, reprezentując tym samym wielką moc przejętą od zabitego, co jest efektem wierzeń, charakterystycznych również dla innych plemion, że w głowie wroga znajdują się magiczne siły, które można wykorzystać do własnych celów. Maska nawiązuje również do mitycznego ptaka - ducha opiekuńczego plemienia, który według wierzeń, uchronił plemię od zagłady, kiedy w latach 40. XX wieku większość jego członków zginęła w walkach międzyplemiennych z ich odwiecznymi wrogami – Indianami Kayapo. Maski takie używane były podczas ważnych dla Tapirape świąt. Taniec z maską symbolicznie przedstawia zwycięską walkę, jednocześnie czcząc przodków Tapirape. Wielka maska zawieszona na ścianie ceremonialnego domu męskiego takana miała zabezpieczać przyszłość mieszkańców Tapirape.
 

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.