Polskie poznawanie świata

Boliwia

Boliwia


Projekt Uaua-uno – Boliwia

W dniach od 17 lipca do 17 sierpnia 2004 r. przeprowadzono prace wykopaliskowe na stanowisku archeologicznym nazwanym umownie Uaua-uno, położonym na wschodnim brzegu rzeki Beni w Boliwii.


Projekt został zorganizowany przez stowarzyszenie „Czysty Świat” we współpracy z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Direccion Nacional de Arqueología w La Paz. Był częścią szerszej wyprawy multidyscyplinarnej Traktoriada Archeo 2004, obejmującej także badania przyrodnicze terenu. W pracach uczestniczyli: Marcin Obałek (przewodniczący stowarzyszenia „Czysty Świat”, kierownik wyprawy), mgr Andrzej Karwowski (doktorant w IA UMK, kierownik badań archeologicznych), drt Andrzej Szwagrzak (ornitolog współpracujący z Universidad Mayor de San Andres w La Paz) oraz Tomasz Misiak (student archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu). Ze strony boliwijskiej współpracował inż. Enrique Kaegui Vásquez, prezes Fundacji „Eco-Amazonico”, na której terenie znajduje się stanowisko.

W czerwcu 2002 r. rozpoczęła się pierwsza polska wyprawa Ursusem dookoła świata, w składzie: Wojciech Urbaniak, Michał Przybysz, Marcin Obałek. Pierwotny plan ekspedycji drogą lądową do Indii uległ zmianie ze względu na wojnę w Afganistanie i sytuację polityczną na całym Bliskim i Środkowym Wschodzie. Członkowie ekspedycji wyruszyli więc na zachód, wysyłając pojazdy i ekwipunek statkiem z Gdyni do portu Montevideo w Urugwaju.

Podczas trzymiesięcznego drugiego etapu (X-XII 2003; Andrzej Szwagrzak, Mileniusz Spanowicz, Marcin Obałek), mającego miejsce w dzikich ostępach lasów deszczowych boliwijskiej części Amazonii, ekspedycja prowadziła badania faunistyczne. Zupełnie przypadkowo, tuż po pierwszych ulewach zapowiadających nadchodzącą milowymi krokami porę deszczową, oznaczającą konieczność szybkiego odwrotu, natrafiła na znajdujące się w prywatnej kolekcji ciekawe zbiory ceramiki. Różnego rodzaju naczynia, ozdoby a nawet fragmenty ludzkich szczątków pochodzić miały z zagubionych w głębi dżungli ruin. Poszukiwania związane z próbą określenia przynależności kulturowej zabytków spełzły na niczym. Nawet boliwijscy archeolodzy poinformowali, że to nierozpoznana kultura.

Znaleziska z Uaua-uno stały się inspiracją do zorganizowania wykopalisk archeologicznych na stanowisku. W kwietniu 2004 roku w ramach przygotowań do kolejnej Traktoriady  obszar stanowiska został rozpoznany przez dr Andrzeja Szwagrzaka, inż. Enrique Kaegui Vásqueza, Mileniusza Spanowicza oraz Ryszarda Białego. Jednocześnie Marcin Obałek ze Stowarzyszenia „Czysty Świat” nawiązało współpracę m. in. z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, skąd do ekipy dołączył mgr Andrzej Karwowski, oraz z Direccion Nacional de Arqueología w La Paz, skąd niezbędne było otrzymanie zezwolenia na prace wykopaliskowe.

Uaua-uno leży na południowo-zachodnim krańcu strefy geograficznej, tzw. Llanos de Mojos. Są to obszary wilgotne, obejmujące sezonowo zalewane sawanny oraz lasy.

Jest to teren trudny, dlatego trudno się dziwić, że pierwsze badania archeologiczne przeprowadzono tam dopiero w początkach XX w. Od tego czasu, badania na tym obszarze, prowadzone były na niewielką skale, miały formę rekonesansów archeologicznych. Prace w sezonie 2004 r. były pierwszymi badaniami o charakterze naukowym na terenie Uaua-uno. Miały charakter wstępnego rozpoznania, którego ostatecznym celem było określenie charakteru stanowiska, jego zasięgu oraz przynależności kulturowej oraz wartości poznawczej, a także perspektyw dalszych prac na jego terenie.

Skupiono się na eksploracji grobów widocznych na brzegu Río Beni, zagrożonych przez jej częste wylewy. Zlokalizowano kilkanaście grobów, w większości urnowych, z których zbadano osiem. Oczyszczono także fragment lądu nad brzegiem, gdzie założono wykop sondażowy.

Na głębokości około 4 m od powierzchni znajdowały się duże naczynia ceramiczne przykryte misą, w których spoczywały ludzie szczątki kostne (pochówki wtórne). Naczynia - „urny” otoczone były fragmentami innych naczyń ceramicznych.

Wykopaliska trwały do roku 2008. Prace mimo, że miały charakter wstępnego rekonesansu okazały się być największymi wykopaliskami archeologicznymi na terenie Amazonii w historii Boliwii. Pobrano szereg próbek oraz zgromadzono obszerny materiał, który pozwoli wzbogać wiedzę o tej słabo znanej pod względem archeologicznym części Boliwii.

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.