Polskie poznawanie świata

Pierwsze badania terenowe

Pierwsze badania terenowe


Pierwsze badania terenowe Polaków, działających naukowo poza granicami kraju


Tylko nielicznym, których zainteresowania i praca zawiodły w pierwszej połowie XX w. do Ameryki, udało się przedstawić obserwacje w postaci naukowych publikacji. Na szczególną uwagę zasługują działania trzech osób, które nie były jednak czynnie związane z krajowym życiem etnologicznym, tylko z zachodnimi placówkami naukowymi.

Filozof i socjolog – Florian Znaniecki, mieszkał na stałe w Stanach Zjednoczonych. Dla etnologii ważny jest przede wszystkim w kontekście opracowanej przez siebie zasady „współczynnika humanistycznego” (rozpatrywania zjawisk społecznych z punktu widzenia osób, o których się pisze – „patrzenia ich oczami”, np. poprzez wykorzystanie informacji z pamiętników lub autobiografii). Tę zasadę, Znaniecki wykorzystał w książce, którą napisał wraz z Williamem Thomasem – Chłop Polski w Europie i Ameryce. Jest to pierwsze studium, tworzącej się na początku XX w. amerykańskiej Polonii.

W Meksyku w latach 1940-41, badania terenowe przeprowadził Bronisław Malinowski – wybitny antropolog, związany z uniwersytetem London School of Economics w Wielkiej Brytanii (i najbardziej znany z badań kulturowych na Wyspach Trobrianda na Pacyfiku). W Meksyku (a dokładnie w dolinie stanu Oaxaca) pracował nad zagadnieniami ekonomicznymi targów indiańskich (zapoteckich). Wynikiem tych badań były raporty i publikacja, które napisał wraz z Julio de la Fuente. To swoiste streszczenie ówczesnego życia targowego w danej dolinie, analiza występujących problemów (m.in. mało efektywnej gospodarki, a przez to niskiego rozwoju ekonomicznego miejscowej ludności) oraz propozycja zmian, które rozwiązałyby te kwestie.

Ponadto przykład kariery etnologicznej w Ameryce, prezentuje historia Suli (Sary) Benet. Po ukończeniu w 1936 r. studiów w Warszawie, wyjechała do Nowego Jorku. Wiadomo, że zabiegała o kontakty i współpracę między etnologami polskimi i amerykańskimi (chodziło o wymianę książek i eksponatów muzealnych). Poznała sławnych etnologów, jak Franz Boas, Ruth Benedict i M. Mead (była też ich asystentką). Związana z uniwersytetami: Columbia, Hunter College Fairleigh Dickinson University w New Jersey oraz Pratt Institute w Nowym Jorku. Chciała studiować kultury indiańskie, pozostała jednak przy badaniach i zagadnieniach wschodnioeuropejskich. Zaangażowała się w pracę dla amerykańskiego rządu i walkę z faszyzmem. Pracowała np. z imigrantami z Europy Wschodniej, przybyłymi do Ameryki podczas wojny. Były to studia monograficzne nad kulturami narodowymi, realizowane dla słynnego rządowego projektu Columbia Uniersity Research in Contemporary Cultures (RCC). Zagadnienia dotyczyły m.in. małżeństwa, wychowywania dzieci czy roli i pozycji kobiety w danym społeczeństwie. W 1952 r., wraz z innymi polskimi etnologami, pracującymi w Stanach Zjednoczonych (J. Obrębskim, F. Grossem, M. Zborowskim, W. Syrkusem oraz A. Iwańską) opracowała monografię nad polską kulturą – Patterns of Thought and Behavior in the Culture of Poland: A Study of National Culture.

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.