Europa - koniec średniowiecza - astronawigacja
Koniec średniowiecza w Europie wniósł dużo zmian gospodarczych, odkryć technicznych i przede wszystkim geograficznych.
Dotychczasowe odkrycia podważały twierdzenia o tym że ziemia jest płaska i nic nie istnieje poza horyzontem. Wyprawy morskie opierały się w dużej mierze na żegludze przybrzeżnej według znajomych kształtów na lądzie, a także na doświadczeniu żeglarskim przekazywanym z pokolenia na pokolenie. Przełomem stał się rejs Krzysztofa Kolumba w 1492 roku.
Po dopłynięciu do Wysp Kanaryjskich wyruszył w „nieznane”, trzymając się 28 równoleżnika sterował kursem 270 stopni. Do określenia pozycji - szerokości geograficznej, służyło mu w południe słońce, a o świcie i zmierzchu ustalał położenie z Gwiazdy Polarnej. Po 34 dniach żeglugi przy wzrastającym oporze zmęczonej i schorowanej załogi żądającej zawrócenia, dotarł do Wysp Bahama, a następnie do Kuby i Haiti. Krzysztof Kolumb był doświadczonym żeglarzem, zdawał sobie sprawę z istnienia innych lądów i krain, przygotowując się do wyprawy w 1492 roku dokładnie przestudiował dostępne mapy nawigacyjne, z doskonałą mapą kartografa Toskanellego, a także portolany, almanachy i locje.
Tuż przed rejsem w 1410 roku udało mu się przestudiować pierwszą wydaną locję „Portolano Rizo”. W tym samym czasie pojawiły się almanachy - pierwowzory współcześnie wykorzystywanych roczników astronomicznych używanych w astronawigacji (Astronawigacja - jest to sztuka prowadzenia okrętu na morzu według wskazań gwiazd, Słońca, Księżyca i planet). W czasie historycznego rejsu Kolumb posługiwał się almanachem Regiomontanusa, który był rozwinięciem wcześniej stosowanych w żeglowaniu po morzu tablic Alfonsjańskich (W Toledo ukazały się astronomiczne Tablice Alfonsjańskie wykonane przez arabskich i żydowskich astronomów. Nazwę wzięły od króla Kastylii Alfonsa X Mądrego, używane były do czasów Keplera). Kolumb wykorzystał także najnowsze zdobycze techniki okrętowej, w trakcie rejsu do mierzenia prędkości używał logu burtowego, a głębokości sondy z ciężarkiem na sznurku.
W starożytności wykorzystywano astronawigację w niewielkim stopniu, głównie do ustalenia szerokości geograficznej według Gwiazdy Polarnej. Polinezyjczycy u schyłku starożytności przypisywali na Oceanie Spokojnym każdej wyspie wybraną gwiazdę, co umożliwiało spokojną żeglugę do kolejnych wysp. Natomiast w średniowieczu potrafiono już ustalić szerokość geograficzną na podstawie położenia słońca w fazie jego kulminacji czyli największej wysokości - zenitu. Astronawigacja była i jest najpewniejszym sposobem ustalenia pozycji statku na morzu, gdyż zarówno gwiazdy, jak i słońce, zawsze zachowują to samo miejsce na nieboskłonie.