Eratostenes

Badania nad kulistością i wielkością ziemi zajmowało się wielu naukowców i astronomów, wśród nich grecki astronom, matematyk i filozof Eratostenes. 

Urodzony w Cyrenie w 276 roku p.n.e. będąc kierownikiem Biblioteki Aleksandryjskiej zauważył, że w niektóre dni w Asuanie najgłębsze studnie są oświetlane przez słońce „do dna” bez widocznego cienia, oznaczało to, że promień pada pionowo względem dna studni a to świadczy o tym, że jest w zenicie. Zauważył także, że w Aleksandrii słońce rzuca cień, obliczył, że w Aleksandrii było odchylone od zenitu o 7 stopni i 12 minut co stanowi 1/50 kąta pełnego czyli 360 stopni.

Ten pomiar uzupełnił zmierzeniem odległości między Asuanem a Aleksandrią. Wykorzystał do tego informację o czasie podróży karawan między miastami, znając średnie tempo marszu karawany, ustalił odległość na 5000 stadionów ( jeden stadion to około 185 metrów). Po przemnożeniu 5000 stadionów przez 50 otrzymujemy 250 000 stadionów (czyli 40 000 km). Pomiar jak wszystkie wykonywane w tamtych czasach nie był doskonały, gdyż rzeczywisty obwód ziemi wynosi 40 041,455 km, a Eratostenesowi wyszło między 39 690 km, a 46 620 km.

Mimo pewnych błędów w obliczeniach zarówno Marinosa jak i Eratotenesa należą się obu badaczom słowa uznania za tak niewielki błąd w obliczeniach. Brak skomplikowanych maszyn liczących, dokładnych obserwacji zjawisk zachodzących na niebie, nie przeszkodził w dokonaniu obliczeń obarczonych stosunkowo niewielkim błędem. Eratostenes swoje badania i wyniki opisał w trzytomowym dziele „Geographica”czy „Catasterismi” - poświęconym astronomii, niestety z obu dzieł do dnia dzisiejszego pozostały tylko fragmenty.