Polskie poznawanie świata

Słowem wstępu

Słowem wstępu

Urodził się 20 lipca 1797 roku w majątku rodziców, Franciszka Strzeleckiego i Anny z Raczyńskich, w Głuszynie pod Poznaniem. Był najmłodszym z trojga rodzeństwa (siostra Izabella, brat Piotr).

Wychowany został w atmosferze przesiąkniętej ideą patriotyzmu; ojciec uczestniczył w powstaniu kościuszkowskim. W wieku czternastu lat, Strzelecki wyjechał z Głuszyny do szkoły w Warszawie. Po klęsce wojsk napoleońskich uciekł do Rzeczypospolitej Krakowskiej. Do rodzinnego majątku powrócił w 1816 roku. Po śmierci ojca wstąpił do tak zwanego „polskiego” pułku w wojsku pruskim, wkrótce jednak z niego zdezerterował i wyjechał zagranicę.

W wieku 34 lat podjął studia na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie rozwinął swoje zainteresowania geologiczne. Sporo podróżował i prowadził badania w tym zakresie w Szkocji, Włoszech, Francji, Szwajcarii, USA, Kanadzie, Meksyku, na Kubie.

20 lipca 1838 roku na pokładzie żaglowca „Fly” wyruszył na Pacyfik. Dotarł do Markizów, Hawajów, Tahiti, Nowej Zelandii, by ostatecznie przybyć do Australii, która stała się głównym terenem jego badań.

Strzelecki przeprowadził ogółem trzy wyprawy w głąb kontynentu, dokonując odkrycia tam pokładów złota. W 1840 roku zbadał także Góry Śnieżne, a najwyższy ich szczyt nazwał Górą Kościuszki (Mount Kosciusko). Ustalił wówczas również źródła największej rzeki Australii – Murray.

Lata 1841 – 1842 spędził na badaniach Tasmanii, z pomocą gubernatora Franklina, późniejszego przyjaciela, któremu zadedykował monografię, zorganizował trzy wyprawy, wspiął się na drugi najwyższy szczyt, Ben Nevis; wymierzył góry i doliny, odkrył pokłady węgla koło miejscowości Jerusalem. Jego pomysły dotyczące rozwoju rolnictwa przez irygację terenów, z powodzeniem zostały później zastosowane na Tasmanii jaki i w Australii.

22 kwietnia 1843 roku, Strzelecki opuścił Australię i poprzez Azję Południowo-Wschodnią, Chiny, Indie i Egipt powrócił do Europy. Osiadł w Anglii. Działał w wielu towarzystwach naukowych, zwłaszcza w Królewskim Towarzystwie Geograficznym. W 1845 roku została opublikowana najważniejsza książka w dorobku Strzeleckiego „Fizyczny opis Nowej Południowej Walii i Ziemi Van Diemena”.

W 1846 w dowód uznania za jego dokonania angielskie Towarzystwo Geograficzne uhonorowało go złotym medalem.

W latach 1845 – 1848, Strzelecki pomagał podczas „wielkiego głodu” w Irlandii, opracował plan pomocy, inicjował roboty publiczne, kuchnie polowe, ambulansy; za co w 1860 roku przyznano mu tytuł doktora honorowego Uniwersytetu w Oksfordzie, zaś w 1869 order św. Michała i św. Jerzego.

6 października 1873 roku Strzelecki zmarł w Londynie.

Pamięć o dokonaniach Strzeleckiego została utrwalona w licznych nazwach geograficznych w Australii, np. rzeka Strzelecki Creek, Góra Strzeleckiego (Mount Strzelecki), najwyższe wzniesienia na Wyspie Flindersa – Strzelecki Peaks.

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.