7.11 WACHLARZE

pochodzenie: Mikronezja

datacja: pocz. XX w.

wymiary:

              PME 545 – dł. całk. 35,3 cm, szer. maks. 22 cm, dł. rączki 9,7 cm,

              PME 551 – dł. całk. 36 cm, szer. maks. 21,5 cm,

              PME 552 – dł. całk. 38 cm, szer. maks. 24 cm, dł. rączki 10 cm

surowiec: włókna roślinne 

Wachlarze plecione z wąskich pasków z liści palmowych, w naturalnym kolorze, techniką żeberkowo-krzyżową. Do bocznych krawędzi doszyty ozdobny pasek pleciony z łyka roślinnego. Wachlarze najczęściej były wykonywane z włókien i liści pandanusa i hibiskusa. Od XIX wieku przywożone do Europy jako pamiątka z podróży po morzach południowych.

Produkcja tego typu wachlarzy wymagała wysokich umiejętności mikronezyjskich artystek. Na Wyspach Marshalla spotyka się dwa podstawowe typy wachlarzy: prostsze w formie z liści kokosowych oraz bardziej ozdobne wykonane z liści pandanusa i czarnych włókien hibiskusa. Te ostatnie składają się z centralnego panelu tkanego wokół uchwyt i zdobień wykonanych na obrzeżu.

Niestety niewiele jest informacji na temat stosowania i znaczenia wachlarzy na Wyspach Marshalla. Podobno były używane głównie do rozniecania ognia. Jednak ozdobny charakter wielu egzemplarzy – znajdujących się w różnych kolekcjach – sugeruje, że przynajmniej niektóre z nich zostały wykonane jako rzeczy osobiste wykorzystywane, podobnie jak to się czyni na całym świecie, aby schłodzić ciało w tropikalnym upale.

Eksponaty pozyskano prawdopodobnie przed I wojną światową, po II wojnie światowej znajdowały się w Składnicy Muzealnej w Żeleźnie (woj. Zachodniopomorskie), skąd zostały w 1954 r przejęte przez Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie.

Eksponaty wypożyczono z Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie (PME 545, PME 551, PME 552).

 

Źródła:

Carlier Jean-Edouard – Art. De Micronésie, Paris: Voyageurs & Curieux, 2013.    

Karta katalogu naukowego PME – Robert A. Dul.

Neich Roger – Material Culture of Western Samoa, Wellington: National Museum of New Zeland, 1985.

http://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/1983.545.5/.

 

Opracował: Lucjan Buchalik

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.