6.6 PAŁKA 1

pochodzenie: Australia Centralna, państwo - Australia

datacja: II poł. XIX w.

wymiary: 54,5 x 6 cm

surowiec: drewno

Drewniana pałka o głowicy pokrytej rytym ornamentem geometrycznym. Podstawowym motywem są linie utworzone poprzez drobne nacięcia, w które wtarto pigment. Pałka wykonana z jednego kawałka drewna, powierzchnia gładka lekko lśniąca.

Dawniej Aborygeni australijscy mieli niezwykle ubogi inwentarz ruchomy, dominowała gospodarka zbieracko-łowiecka. Podstawowymi surowcami do wyrobu narzędzi i broni były drewno, kamień, włókna roślinne, kości, nieznana była technika pozyskiwania i obróbki metalu. Przyczyny tego ewenementu upatruje się w fakcie, iż przez tysiące lat ludy z terenu Australii żyły w całkowitym odizolowaniu od innych kultur. Charakterystyczne również jest to, iż Aborygeni żyli w całkowitej symbiozie z otaczającą przyrodą. Prowadząc koczowniczy tryb życia nie gromadzili właściwie żadnych dóbr, nie hodowali zwierząt, a cały ich majątek stanowiły narzędzia, broń oraz ozdoby ciała. Osiadając na bardzo krótko w danym miejscu budowali w porze deszczowej prowizoryczne szałasy z płatów kory. Nie nosili ubrań, spali na gołej ziemi pomiędzy dwoma paleniskami. Nieliczne grupy etniczne z południa wyspy okrywały ciało skórami zwierząt. Kultura rdzennych mieszkańców Australii nie znała garncarstwa, tkactwa czy uprawy roślin. Do połowy XX w. wiele grup etnicznych (szczególnie te zamieszkujące środkową i północną część kontynentu) kultywowało tradycyjny tryb życia. Wskutek kontaktów z Europejczykami kultura Aborygenów australijskich uległa poważnym zmianom. Obecnie pewne elementy kultury tradycyjnej pielęgnuje się jeszcze wśród plemion zamieszkujących rezerwaty.

Eksponat pozyskał w terenie Marcel Karol Łukowicz w latach 1891-95. Obok praktyki lekarskiej interesował się etnografią czego wyrazem są zebrane przez niego eksponaty: bumerangi, łuki, tarcze. Wszystkie te przedmioty w relacji córki M.K. Łukowicza, były darem krajowców w podziękowaniu za bezpłatne leczenie i dowodem ich przyjaźni.
W 1962 r. zakupiony przez Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie od Jana Łukowicza.

Eksponat wypożyczony z Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie (PME 10 626).

Źródła:

Karta katalogu naukowego PME.

Buhler Alfred, Terry Barrow, Charles P. Mountford, Sztuka Oceanii i Australii, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1989.

Opracowali: Magdalena Bogdan, Lucjan Buchalik