5B.2 NACZYNIE Z TYKWY

nazwa: mate

pochodzenie: grupa etniczna Guarani, Rio Grande do Sul, państwo - Federacyjne Republika Brazylii

datacja: lata 80. XIX w.

wymiary: 11,5 x 5,6 cm

surowiec: tykwa

Naczynie wykonane z tykwy o jajowatym kształcie, wzory ryte i wypalane. Powierzchnia tykwy w naturalnym kolorze (jasno-brązowa) zdobiona ornamentem geometrycznym oraz stylizowaną ukwiecona łodygą. Służyła do picia yerba mate.

Prezentowany przedmiot o nazwie „mate” używany był przez Indian Guarani, współcześnie zamieszkujących pogranicze Brazylii, Paragwaju, Argentyny, Boliwii. Posługują się językiem guarani, który oprócz hiszpańskiego jest językiem oficjalnym w Paragwaju. Szacuje się, że może być nawet 7 milionów użytkowników tego języka. Pierwsze kontakty Guaranów z Europejczykami miały miejsce w 1537 roku, później stali się obiektem zainteresowań łowców niewolników. Jezuici przybyli tam pod koniec XVI w. rozpoczynając działalność misyjna. W XVII w. jezuici utworzyli Republikę Guarani. Obszar ten nigdy nie zyskał statusu państwa, pozostawał jednak przez ponad 100 lat poza jurysdykcją otaczających je królestw (Peru i La Plata). Zakładane przez misjonarzy osiedla zwane redukcjami były zarządzane przez swoisty samorząd, będący jezuicką adaptacją dawnych struktur plemiennych. Tereny te zostały podbite przez Hiszpanów w 1768 roku i włączone do Peru i Paragwaju. Stało się to tematem głośnego filmu Misja (reż. Roland Joffé, 1986 r.).

Eksponat pozyskał w terenie Józef Siemiradzki w czasie badań prowadzonych w Ameryce Południowej w latach 80. I 90. XIX w.

 

Wypożyczono z Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie (PME 16 740).

 

Źródła:

Karta katalogu naukowego PME – Teresa Walendziak.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Republika_Guarani.

https://www.ethnologue.com/country/BR/languages.

 

Opracował: Lucjan Buchalik.

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.