Polskie poznawanie świata

Historia terenów badawczych

Zobacz także L. Janikowski - towarzysz podróży

Historia terenów badawczych

W czasie pobytu Romana Stopy na kontynencie afrykańskim obszar, na którym prowadził swe badania językoznawcze wchodził w skład Związku Południowej Afryki. Ściślej zaś, był terytorium mandatowym Ligi Narodów, podlegającym Południowej Afryce. Nim jednak do tego doszło, przez parę tysięcy lat ziemie te były ojczyzną ludów Kojsan (Koi-San, Khoisan), Herero i Ovambo, by dopiero w XIX wieku wpisać się w szerszą historię epoki kolonialnej.

 

Pierwszymi mieszkańcami obecnej Namibii byli niewątpliwie przodkowie dzisiejszych Sanów (Buszmenów), którzy przybyli na te tereny jeszcze w I tysiącleciu p.n.e. Po zbieracko – łowieckich Sanach, już w I tysiącleciu n.e., nasunęli się przodkowie obecnych Koin-Koin (Hotentotów), zajmujący się koczowniczym pasterstwem. Już wówczas buszmeńscy autochtoni spychani byli na niegościnne, pustynne i półpustynne tereny Kalahari i Namib. Po Hotentotach napłynęła fala koczowników, myśliwych i pasterzy Damara (zwanych też Bergdama). Dopiero w XVII i XVIII wieku, a więc zaledwie nieco ponad 100 lat przez pojawieniem się większej fali osadników z Europy, od północy przekroczyły rzeke Kunene i Okavango plemiona Bantu (Ovambo, Herero), które zasiedliły i zdominowały północna i północno-wschodnią część obecnej Namibii. Ich pojawienie się spowodowało konflikty, przede wszystkim z pasterskimi Koin-Koin, którzy ustąpić musieli dalej na południe.

Do XVIII wieku niegościnne wybrzeże Namibii (nie bez przyczyny zwane Wybrzeżem Szkieletowym), z rzadka stawało się miejscem pojawiania się Europejczyków. Z rzadka zawijały tam statki ekspedycji Holenderskiej Kompanii Zachodnioindyjskiej. Dopiero w końcu XVIII wieku, w tzw. Zatoce Wielorybów (Walvis Bay) założono port umożliwiający w miarę bezpieczne zawijanie statków. Drugim kierunkiem ekspansji były tereny obecnego RPA. Od południa, poprzez rzekę Oranje, docierali tu afrykanerscy (burscy) poszukiwacze złota i diamentów. Szersza eksploracja rozpoczęła się dopiero w XIX wieku, za sprawą wyścigu europejskich potęg kolonialnych. Kluczową rolę odegrał tu Adolf Lüderitz, niemiecki kupiec i kolonizator, który poprzez zawieranie kontraktów i traktatów z lokalnymi przywódcami, pozyskał w latach 1883 - 1890 roku tereny obecnej Namibii, oddając je pod zwierzchnictwo Berlina i wytyczając granicę z posiadłościami Portugalii (obecna Angola na północy) oraz Wielkiej Brytanii (Kolonia Przylądkowa, obecne RPA i Botswana). Stan ten utrzymał się aż do 1915 roku. W wyniku klęski poniesionej w wojnie w latach 1914-15 z wojskami burskiego (afrykanerskiego) generała Louisa Bothy, dawna niemiecka kolonia przyłączona została do Związku Południowej Afryki. Po zakończeniu I Wojny Światowej, w 1920 roku ziemie te weszły jako terytorium mandatowe Ligi Narodów, pod kuratelę Związku Afryki Południowej, ówczesnego Dominium Brytyjskiego, od 1961 roku znanego jako Republika Południowej Afryki. Stan ten trwał aż do 1968 roku, kiedy to formalnie ONZ unieważniło RPA dawny mandat Ligi narodów, przemianowując nazwę terytorium (a zarazem ustanawiając nazwę nowego kraju) na Namibia. Przez następne 20 lat, obszar Namibii stał się teatrem wojny prowadzonej przez narodowowyzwoleńczą SWAPO (Organizacja Ludu Afryki Południowo-Zachodniej) popieraną przez Angolę a RPA, które nie uznawało decyzji ONZ. Dopiero rok 1990 przyniósł Namibii pełną i uznawana przez wszystkie strony niepodległość.

 

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.