Biogram

Jan z Kolna - rzeźba stojąca na Wałach Chrobrego, Szczecin, Polska, 2009 rok, autor: Mateusz War.

Jan z Kolna (Scolvus Johannes, Scolnus Joanaes) - XV-wieczny żeglarz, który rzekomo w 1476 roku dopłynął do Ameryki Północnej. Postać zagadkowa. Na temat tej zagadkowej, nie wyjaśnionej do końca i nie opracowanej należycie postaci, wyrosła obszerna, aczkolwiek kontrowersyjna literatura. Nawet nazwisko żeglarza i jego narodowość nie są pewne.
 

Jan z Kolna, Michal Kapron, Michalous Kapronus, Johannes Scolvus/ Scolnus/ Scolus, z łac. Jan Szkolny (ur. około 1435, zm. około 1484) – żeglarz, który miał dotrzeć – jako sternik Dietricha Pininga do Ameryki przed Kolumbem. Miał służyć u duńskiego króla Christiana I Oldenburga. W roku 1476 ponoć dotarł do wybrzeży Labradoru. Następnie ekspedycja rzekomo penetrowała okolice dzisiejszego Bostonu, ale brak na to jakichkolwiek dowodów

Przypuszczalnie w roku 1476 flotylla złożona z kilku duńskich statków wyruszyła – na zlecenie Chrystiana I – na zachód, do Grenlandii, celem zdobycia informacji, co się stało z osadnikami grenlandzkimi, którzy zaginęli (Ekspedycję taką przedsięwzięto jednak znacznie wcześniej, a mianowicie w roku 1354). Flotyllą dowodziło dwóch żeglarzy (i łowców piratów) niemieckiego pochodzenia: Dietrich Pining i Hans Pothorst oraz Portugalczyk João Vaz Corte-Real. Podobno, po osiągnięciu zachodniego wybrzeża Grenlandii, mieli udać się dalej na zachód i osiągnąć wybrzeże kontynentu północnoamerykańskiego.

Jednakże, jak pisał Fridtjof Nansen w swej książce "W północnej mgle, Eksploracja Arktyki w przeszłości": "Należy pamiętać, że nazwa Labradoru (w różnych jej odmianach) pojawiała się na mapach od XVI stulecia i odnosiła się zarówno do Grenlandii jak i właściwego Labradoru, a początkowo tylko do tego pierwszego lądu. Jest więc całkiem prawdopodobne, że doniesienia o podróży Scolvusa mówią o Grenlandii, którą w pierwszej połowie XVI wieku nazywano Labradorem

Na podstawie jednak źródeł z XVI i XVII wieku wyciągnąć można następujące konkretne wnioski: ok. 1476 żeglarz w służbie duńskiej o imieniu Jan (co do tego imienia prawie wszystkie źródła są zgodne), lecz o nie ustalonym nazwisku i narodowości, miał dotrzeć do pn. wybrzeża Ameryki w nie określonym bliżej miejscu (Ziemia Baffina, Cieśnina Hudsona, Labrador?)

Jan z Kolna (1435-1484) był żeglarzem, który miał dotrzeć do Ameryki przed Kolumbem. Służył u duńskiego króla Christiana I Oldenburga. W roku 1476 ponoć dotarł do wybrzeży Labradoru. Następnie ekspedycja rzekomo penetrowała okolice dzisiejszego Bostonu. 
Wszystkie fakty wskazują, że nasz bohater był rzeczywiście Polakiem, urodził się i wychował w Kolnie, studiował na Akademii Krakowskiej, a dopiero po ukończeniu nauk zaciągnął się na statek króla Danii, z którym dotarł do kontynentu, obecnie nazywanego Ameryką Północną.

Żył w XV wieku. Prawdopodobnie urodził się około roku 1435 i zmarł ok. 1484. Owa podróż, w czasie której Jan – zwany w niektórych zapiskach Scolvusem czy Scolusem – miał odkryć nowy kontynent, odbyła się w 1476 roku, a więc 16 lat przez pierwszą wyprawą Krzysztofa Kolumba. Jan z Kolna służył wówczas jako sternik na statku należącym do duńskiego króla Christiana I Oldenburga. W roku 1476 ponoć dotarł do wybrzeży Labradoru. Następnie ekspedycja rzekomo penetrowała okolice dzisiejszego Bostonu, ale brak na to jakichkolwiek dowodów.

Odkrycie Ameryki przez Jana z Kolna nie zyskało jednak rozgłosu, gdyż on sam miał ponoć zginąć w czasie drogi powrotnej do Europy.


Komentarz

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.